Retinol, carotenoïden
Samengevat
Voor de ogen, de immuniteit, de huid en de voortplanting.
Wat is het?
Vitamine A of retinol is een vetoplosbare vitamine. Het kan in het lichaam worden gemaakt van bètacaroteen (provitamine A). In voedingssupplementen wordt overwegend bètacaroteen gebruikt. Bètacaroteen wordt door het lichaam enkel omgezet in retinol als dit nodig is, zodat geen overmaat aan retinol kan optreden.
Waar haal je het?
Vitamine A: meestal in dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, lever, eieren, boter en vis. Bètacaroteen: in groenten zoals wortelen, spinazie en sla.
Wat doet het?
Vitamine A is betrokken bij het zicht, de groei en ontwikkeling, de integriteit van epitheelcellen, de immuniteit, de celdifferentiatie en de voortplanting. Het speelt een essentiële rol in de ooggevoeligheid voor licht.Het is ook van belang voor het immuunsysteem in je neus, longweefsels en maag-darmkanaal. EFSA keurde gezondheidsbeweringen toe voor bijdragen tot een normaal ijzermetabolisme, normale slijmvliezen, normale huid, normaal zicht, normaal immuunsysteem, normale celfunctie.
Gevolgen van tekorten
Deficiëntie kan onder meer tot gevolg hebben: nachtblindheid, droge en schilferige huid, verminderde afweer, verzwakking van het gebit, verminderde vruchtbaarheid.
Wie heeft dit het meest nodig?
Bij onevenwichtige voeding of infecties. Studies in Nederland hebben aangetoond dat ongeveer 20% van de mannen en 35% van de vrouwen een te lage inname hebben.
Hoe kan je het meten?
De vitamine A-status kan bepaald worden door een bloedstaalanalyse.
Hoeveel heb je nodig?
De ADH (Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid) of Referentie-Inname (RI) voor etikettering werd vastgelegd op 800 microgram RE. (1 microgram Retinol-Equivalenten = 1mg RE = 6 mg bètacaroteen = 12 mg andere carotenoïden)
Hoeveel is veilig?
Volgens EFSA is 3000 microgram RE/dag voor volwassenen veilig. Voor vitamine A in de vorm van retinol geldt een uitzondering voor postmenopauzale vrouwen voor wie een maximale inname van 1500 microgram RE/dag wordt vooropgesteld, en voorzichtigheid is geboden voor zwangere vrouwen. Voor vitamine A in de vorm van bèta-caroteen is geen veilige bovengrens of maximum consumptiegrens vastgesteld aangezien de inname ervan, zelfs bij herhaling, geen aanleiding geeft tot een hogere retinol concentratie.
Hoeveel is toegelaten in supplementen in België?
1200 mg RE per dag.
Referenties
EFSA Safety Evaluation, Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals, 2006: http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/efsa_rep/blobserver_assets/ndatolerableuil.pdf EFSA Scientific Opinion on Dietary Reference Values for vitamin A (2015): http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2015.4028/epdf